Lityum-iyon bataryaların performansını, dayanıklılığını ve güvenliğini artırmak amacıyla, elektrospinning tekniği kullanılarak sepiyolit ve halloysit nanokillerle modifiye edilmiş poliimid (PI) seperatörler geliştirilmesi hedeflenmektedir. Bu proje, seperatörlerin termal, mekanik ve elektrokimyasal özelliklerini optimize ederek, elektrikli araçlar, yenilenebilir enerji sistemleri ve taşınabilir elektronikler gibi çeşitli endüstrilerde kullanılacak daha güvenli ve sürdürülebilir enerji depolama çözümleri sunmayı amaçlamaktadır.

Bu çalışma, Mısır'ın Doğu Çölü'nde yer alan ve Neoproterozoik kayaçlardaki makaslama zonları ile ilişkili altın içeren kuvars damarlarını incelemektedir. Bu damarlar, çeşitli yönlerdeki kırılgan-sünek makaslama zonlarına paralel olarak yerleşmiş büyük faylar tarafından yapısal olarak kontrol edilen, altın açısından zengin yataklar olarak tanımlanmaktadır. Bu araştırmanın amacı, Um Samra ve Um Bakra bölgelerindeki makaslama eğilimleri ile altın mineralizasyonu arasındaki potansiyel korelasyonları belirlemektir. Bu amaçla, kapsamlı jeolojik, mineralojik, jenetik ve makine öğrenimi tabanlı uzaktan algılama çalışmaları gerçekleştirilecektir. Araştırma alanı, ultramafik kayaçlar, sin-orojenik ve post-orojenik granitler, izotropik gabrolar ve çeşitli post-granitik dayk ve damarlar gibi zengin litolojik çeşitlilik göstermektedir. Um Samra-Um Bakra makaslama zonu, farklı yaş, mineralizasyon ve renk özelliklerine sahip üç farklı silis damarını içermekte ve Ni, Cr, Zn, Cu, Au ve Y gibi elementler bakımından zengin jasper damarlarını barındırmaktadır. Araştırma, altın ve birincil sülfür minerallerinin hidrotermal çözeltilerde yüksek sıcaklıkta cevherleşmesi, uranyum ve bakır gibi ikincil minerallerin düşük sıcaklıkta cevherleşmesi ve oksidasyonla oluşan karbonat fasiyesleri gibi üç mineralizasyon aşamasını tespit etmeyi amaçlamaktadır. Sonuç olarak, bu çalışma, altın mineralizasyonunun oluşumu ve yaşını incelerken, makaslama zonlarının yapısal ve uzaktan algılama verileriyle nasıl ilişkilendirildiğini de ortaya koyacaktır. Bu bulgular, altın aramaları için yeni hedefler belirlemede ve cevher jeolojisi ve oluşumu alanında çalışan akademisyenlere ve profesyonellere değerli bilgiler sağlamada önemli bir rol oynayacaktır.

Dünya bor rezervlerinin %73’üne sahip olan ülkemizde, ekonomik değere sahip lityum kaynağı maalesef bulunmamaktadır. Mineral olarak kayaçlarda lityum cevheri olarak sadece Yozgat-Sorgun bölgesinde bulunan pegmatitler içerisinde lepidolitin varlığı bilinmektedir. Ayrıca ülkemizde bulunan göllerde lityum içeriği çok düşük seviyelerde (<40 ppm) iken Tuz Gölündeki Lityum içeriği 325 ppm olarak bulunmuştur (Mordoğan vd., 1995; Büyükburç, 2003; Helvacı vd., 2003). Bu lityum içeriğine rağmen, oldukça yüksek Mg içeriği (38.000 ppm) bu kaynağın teknik ve ekonomik olarak değerlendirilebilmesini zorlaştırmaktadır. Dünya lityum kaynaklarının %25’i simektit, hektorit ve kaolinit gibi kil minerallerinden oluşmaktadır. %0,3-0,6 Li içeriğine sahip olan bu kaynaklar potansiyel lityum kaynakları olarak değerlendirilebilmektedirler. Ülkemizde bu tür kil mineralleri genellikle bor cevherleşmelerinin olduğu yataklarda bulunmakta ve önemli miktarda Li içermektedir (Mordoğan ve Helvacı, 1994). 2020 yılına kadar lityum ve lityum bileşiklerinin üretimi yapılmayan ülkemizde ilk Li bileşiği (LiCO3) bu kaynaklardan üretilmiştir. Eti Maden İşletmeleri Kırka Bor maden işletmesinde lityum üretmek amacıyla bir pilot tesis kurulmuştur (url-2). Bu tesiste Kırka Bor türevleri üretim prosesi sıvı atıklarından LiCO3 üretimi gerçekleştirilmektedir. Lityum ihtiyacının tamamını ithalat yolu ile karşılayan ülkemizde bu tarihten itibaren yüzde yüz yerli araştırma ve geliştirme (Ar-Ge) faaliyetleri sonucunda inşa edilen pilot ölçekli LiCO3 tesisinde yıllık 10 tonluk bir üretim gerçekleştirmektedir. Bor türevleri tesislerinden elde edilen sıvı artıklardan planlanan 600 ton kapasiteli endüstriyel ölçekli Lityum üretiminin yanı sıra, gün geçtikçe artan ve artmaya devam edecek olan lityum ihtiyacını karşılamak amacıyla, mevcut tesislerinden elde edilecek katı artıklardan da lityumun kazanımı stratejik bir konu olarak karşımıza çıkmaktadır. Lityum açısından tamamen dışa bağımlı olan ülkemizde sıvı artıklardan bir miktar LiCO3 üretimi ile ciddi bir bilgi birikimi sağlanmış ve bunun endüstriyel boyutta üretimi ve bu projede önerilen katı artıklardan Li üretimi ile de hem dışa bağımlılık tamamen ortadan kaldırılacak hem de ihracatçı konuma geçilebilecektir. Kırka bor türevleri tesislerinden elde edilen katı artıkların araştırılması konusunda; jeoloji mühendisliği birimi artıkların karakterizasyonu, cevher hazırlama mühendisliği birimi fiziksel ve kimyasal yöntemlerle artıkların içindeki katıda bulunan ortalama 1500 ppm lityumun mümkün olduğu kadar seçimli olarak liç çözeltisine en az 1000 ppm olarak alınmasını takiben ve lityum karbonat kristalizasyonu için lityum çözeltisinin doygunluk konsantrasyonu olan 3000 ppm değerinin üzerine çıkaracak kapalı devre çalışan iyon değiştirme ve membran sistemini yönetecek gruplar ile disiplinler arası bir çalışma gerçekleştireceklerdir. Projede öngörülen bu değerlere ulaşacak metodoloji proje metninin yöntem kısmında detaylandırılmıştır. Kırka’da mevcut sıvı bor artıklarından LiCO3 üretim tesisinin projesini ve kurulumunu gerçekleştirilen ASOS Proses Makina Sanayii ve Ticaret A.Ş. araştırmamızı teknolojik imkânlar ve donanımların kullanılması konusunda destekleyeceğini belirtmiştir. Bu özellikleri ile proje yoğun bir bilimsel içeriğe sahip olmasının yanı sıra doğrudan pilot ölçekli bir çalışma için altyapı oluşturacak ve sahip olunan imkânlar projenin yatırıma dönüşebilme potansiyelini açık bir şekilde ortaya koymaktadır. Böyle bir yatırım çok önemli ekonomik kazanımlar sağlarken hâlihazırda ciddi bir sorun olan bor atıklarının değerlendirilmesi/rehabilite edilmesi açısından da önemli çevresel katkılar sunacaktır.

Proje ile ilgili açıklama girilmemiştir.

Proje ile ilgili açıklama girilmemiştir.

Proje ile ilgili açıklama girilmemiştir.

Proje ile ilgili açıklama girilmemiştir.

Proje ile ilgili açıklama girilmemiştir.