Delice Vadisi’xxnde arkeoloji, jeoarkeoloji ve madencilik tarihinin gelişimi

Proje, paleoklimatolojik bir boyuta da sahip tipik bir ‘Havza Analizi’ çalışmasıdır. Havza analizi çalışmaları, bir sedimanter çöküntünün doğuş ve gelişimini uzamsal ve zamansal boyutları ile ortaya çıkarmaya çalışmaktadır. Bunun için havzayı kontrol eden faktörler (Simav Grabeni’nde aktif faylar) ile havza dolgusunun stratigrafik ve ortamsal özelliklerinin incelenmesi esastır. Bu ikinci veri takımı üzerinden elde edilecek yaşlar jeolojik olayların zamansal boyutunun belirlenmesi için değerlendirilir. Öte yandan sondajlarla fiziki olarak ortaya çıkarılacak havza stratigrafisi, çoklu vekil göstergelerle Batı Anadolu’da egemen olan geçmiş iklimlerin belirlenmesi için de yararlanılacaktır. Projeye asıl rengini veren özelliğin, onun modern yapısal çerçevenin kurulmasından bu yana (Özden vd., ?e göre Kuvaterner başından günümüze) geçen olaylara yüksek hassasiyetli (yüksek hassasiyetli stratigrafi, ortamsal yorum, tarihlendirme ve modelleme) odaklanacak olmasıdır. Önerilen konu Batı Anadolu’nun modern grabenleri üzerinde şimdiye değin yalnızca Eskişehir Grabeni’nde örnek bir uygulamaya sahiptir (Ocakoğlu ve Akkiraz, 2015).

Yerbilimleri, Jeomorfoloji. Proje No: 116Y077 TÜBİTAK

Proje ile ilgili açıklama girilmemiştir.

Yerbilimleri Jeomorfolojiİ Ü BAP 54971

Orta Anadolu’daki Pliyo-Kuvaterner çökellerinin jeolojisi ile bölge jeomorfolojisi ve paleoklimatolojisi ne yazık ki haksız yere çok az ilgi görmüş konulardır. Özellikle Gölbaşı Havzası başkente yakınlığı ve sahip olduğu bilimsel malzemeyle çeşitli açılardan olanaklar vadetmektedir.Jeolojik çalışmalarımız Gölbaşı Havzası’nın muhtemelen Kuvaterner içinde doğu kenarı fay denetimli olarak gelişmeye başladığını ve geç Kuvaterner (~ 60 ka) zamanlarına kadar kapalı bir havza olduğunu kanıtlamaktadır. Ankara Çayı’nın bir kolunu barındıran İmrahor Vadisi’nin geriye doğru aşındırması yüzünden havza kapılmış ve kısa sürede çok hızlı (~ 1 mm/yıl) bir deşilmeye uğramıştır. Mogan ve Eymir göllerinin oluşumu, günümüzden sırasıyla 8000 ve 7600 yıl kadar önce fay kontrollü doğu kenardan gelen akarsu sedimanlarının vadiyi tıkamasıyla başlamıştır. Duraylı izotopları (?18Ove ?13C), Organik ve inorganik madde oranlarını, diyatom, ostrakod, molusk ve polen incelemelerini kapsayan paleoklimatolojik çalışmalarımız bu erken zamanda az çok durağan ve yağışlı bir iklimin söz konusu olduğunu ve göl oluşumlarının bölgedeki geç Neolitik yerleşimleri cesaretlendirmiş olabileceğini göstermektedir. Vekil-gösterge ve tarihsel iklim çalışmalarımız gölün ömrü boyunca hiç uzun dönemli kurumadığını ancak 1800’lerden bu yana defalarca kısa (zaman zaman 10’larca yıl) süreli kurumaların gerçekleştiğini kanıtlamaktadır. Paleoklimatolojik verilerimiz GÖ 6000, 3500 ve 2600 yıllarında uzun dönemli kuraklıkların gerçekleştiğini ayrıca MS 700 ve MS 1200’lere tekabül eden ve muhtemelen iklimle ilişkili iki radikal bitki örtüsü değişiminin oluştuğunu göstermektedir. Üç yıl süren göl su kimyası izlemelerimiz Mogan Gölü’nün daha tuzlu ve sıcak olduğunu, gölleri besleyen derelerin kimyasında önemli farklılıkların bulunduğunu ancak Mogan Gölü’nün kimyasının asıl belirleyicisinin güneydeki Çölvası deresi olduğunu kanıtlamaktadır.Göllerin korunması ve yaşanan küresel ısınmayla mücadelede halkın rolünü dikkate alarak, proje bulgularından hazırladığımız broşür ile göllerin kıyısına yerleştirilecek popüler panonun özellikle işlevsel olacağını ümit ediyoruz.

Muş İline ait doğal afet kaynaklarının ve tehlikelerin belirlenmesi Doğu Anadolu Kalkınma Ajansı TRB2 14 DFD 0049 19 sözleşme numarası

YERBİLİMLERİ TÜBİTAK ÇAYDAG 113Y188

YERBİLİMLERİ İstanbul Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Öncelikli Alan Projesi ÖNAP 33594

YERBİLİMLERİ National Basic Research Program 973 Project of the Ministry of Science and Technology of the People s Republic of China 2008CB425801

YERBİLİMLERİ TÜBİTAK YDABAG 104Y024

YERBİLİMLERİ Yıldız Teknik Üniversitesi Araştırma Projesi YTU BAPK 26 05 03 01

YERBİLİMLERİ TÜBİTAK YDABAG 101Y055