Konu
Ftalosiyanin bileşikleri 70’den fazla metal iyonu alabilecek büyüklükte merkez boşluğa sahip dört
iminoizoindolin ünitesinden oluşmuş 18 π-elektron sistemli düzlemsel bir makrohalkadır. İlk kez 1907
yılında Braun ve Tcherniac tarafından asetik asit ve ftalimit’den orto-siyanobenzamid sentezi
sırasında koyu renkli çözünmeyen bir yan ürün olarak elde edilmiştir. Metalli-ftalosiyaninler; non-lineer
optikler, yarı iletken aletler, gaz sensörler, sıvı kristaller, Langmuir-Blodgett (LB) filmler, elektrokimyasal
cihazların yapımı ve çeşitli katalitik prosesler olmak üzere çok geniş bir kullanım alanına sahiptir.
Koordinasyon bileşikleri biyolojik sistemler için büyük önem arz etmektedir. Bunlara örnek olarak
hemoglobin ve miyoglobindeki “Hem” grubu ve bitkilerdeki klorofil molekülü verilebilir.
Canlıların yaşamı için hemoglobinin oksijen taşımadaki, miyoglobinin oksijen depolamadaki ve bitkilerde
ise klorofilin oksijen üretmedeki rolü son derece önemlidir. Canlı yaşamı için önemli olan koordinasyon
moleküllerine yapısal olarak benzeyen ftalosiyaninler ilgi çekmektedir. Günümüzde insan sağlığı için iki
önemli tehdit vardır. Antioksidanlar, çeşitli kimyasal ve fiziksel etkenler nedeniyle oluşan reaktif oksijen
türlerinin meydana getirdiği hasarları yok etmek ve engellemekte görevlidirler. Vücutta bu hasarı önlemek
üzere bir çok antioksidan bulunmaktadır. Bunun yanında bazı vitaminler, ilaçlar ve sentetik gıda
antioksidanları da eksojen antioksidanlar olarak adlandırılmaktadır. İnsan sağlığını tehdit eden bir diğer
etkende, çevre kirliliğinden meydana gelen zararlı mikroorganizmalardır. Bu zararlı mikroorganizmaların
çoğalmasına ve üremesine antiboyotik ve antibakteriyeller ile müdahale edilmektedir. Son yıllarda yeni
sentetik antioksidan ve antibakteriyel madde geliştirilmekte ve kullanılmaktadır. Bu proje kapsamında; 4-
(trifluorometil)fenil]metoksi-sübstitüe metalli-ftalosiyaninler sentezlenip karakterize edilecek ve ftalosiyanin
türevlerinin antioksidan ve antimikrobiyal aktiviteleri incelenecektir.